นักประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นฮิรายามะ ยูอ้างหลักฐานยืนยันเรื่องยาสึเกะเป็นซามูไรจริง

(หมายเหตุ – ภาพประกอบตัวละคร ยาสุเกะ จากเกม Samurai Warriors 5)

จากประเด็นโต้เถียงในโลกออนไลน์เกี่ยวกับสถานะการเป็นซามูไรของยาสึเกะ (Yasuke) หนึ่งในตัวเอกของเกม Assassins Creed Shadows ว่าเป็นซามูไรจริงหรือไม่นั้น

ล่าสุดคุณเจฟฟรีย์ เจ ฮอลล์ (Jeffrey J. Hall) ผู้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ประจำส่วนงานด้านการศึกษาประจำภูมิภาคและระหว่างภูมิภาค ณ มหาวิทยาลัยวาเซดะในประเทศญี่ปุ่น ได้ออกมาให้ข้อมูลเพิ่มเติมในประเด็นดังกล่าวผ่านบัญชี X (ทวิตเตอร์เดิม) ของตนว่า นักประวัติศาสตร์ชาวญี่ปุ่นชื่อฮิรายามะ ยู (Hirayama Yu) ผู้มีผลงานเขียนหนังสือเกี่ยวกับยุคเซ็นโกคุหลายเล่ม อีกทั้งยังดำรงตำแหน่งเป็นที่ปรึกษาด้านประวัติศาสตร์ให้แก่ภาพยนตร์และละครพีเรียดมากมาย ได้ออกมาให้ความเห็นเกี่ยวกับข้อพิพาทเรื่องยาสึเกะซึ่งถกเถียงกันในขณะนี้ดังนี้

“ดูเหมือนว่าขณะนี้จะมีข้อถกเถียงมากมายเกี่ยวกับยาสึเกะ ซึ่งเป็นชาวแอฟริกันที่รับใช้โนบุนากะอยู่ในขณะนี้ บันทึกประวัติศาสตร์เกี่ยวกับเขานั้นมีค่อนข้างน้อย แต่มันก็มั่นใจได้ว่าเขามีสถานะเป็น ‘ซามูไร’ ที่รับใช้โนบุนากะ ไม่ว่าชาติกำเนิดจะเป็นอย่างไรก็ตาม หากว่าผู้เป็นนายได้ยกสถานะของบุคคลดังกล่าวขึ้นมาเป็น ‘ซามูไร’ ล่ะก็เขาก็จะมีสถานะเช่นนั้นในญี่ปุ่นยุคศักดินา แล้วทำไมถึงกล่าวเช่นนี้ได้? นั่นเพราะบันทึกประวัติศาสตร์แสดงให้เห็นว่า:

1. เขาได้รับเบี้ยหวัดจากโนบุนากะ
2. เขาได้รับที่อยู่อาศัย และ
3. เขาได้รับมอบดาบ

การได้รับเบี้ยหวัดจากโนบุนากะและรับใช้ใกล้ชิดโนบุนากะนั้น ครบถ้วนตามเงื่อนไขสำคัญของ ‘สัญญาระหว่างนาย-บ่าว’ และ ‘ข้อตกลงเบี้ยหวัด’ นอกจากนั้นแล้ว การได้รับอนุญาตให้พกดาบและการมีสิทธิพกดาบสองเล่มนั้นบ่งชี้ว่าเขาไม่ใช่คนรับใช้ระดับล่าง (เพราะคนรับใช้ระดับล่างจะไม่ได้รับอนุญาตให้พกพาดาบ) ยิ่งไปกว่านั้นแล้วการที่ได้รับที่อยู่อาศัยนั้นยิ่งทำให้ปราศจากข้อสงสัยได้เลย แม้ว่าเขาจะเป็นทาสในตอนที่โนบุนากะรับตัวมาจากคณะมิชชันนารี แต่ประเด็นในข้อ 1 ถึง 3 ข้างต้น บ่งชี้ว่าเขาได้กลายมาเป็น ‘ซามูไร’ ผ่านเจตจำนงของโนบุนากะเอง ข้อเท็จจริงที่ว่าในเหตุการณ์ที่ฮอนโนจินั้น กองทัพของอาเคจิไม่ได้สังหารเขาและเรียกยาสึเกะว่าเป็นแค่เพียง ‘สัตว์’ หรือ ‘ไม่ใช่คนญี่ปุ่น’ นั้น เพียงแสดงให้เห็นว่าอาเคจิไม่ได้ให้การยอมรับยาสึเกะว่าเป็น ‘ซามูไร’ (ซึ่งเป็นไปได้ว่าเกิดจากความรู้สึกเหยียดหยาม) ในยุคสมัยนั้นถือเป็นเรื่องปกติมากสำหรับผู้เป็นนายที่จะยกระดับผู้มีสถานะต่ำกว่าให้กลายเป็น ‘ซามูไร’ เพราะถ้าจะให้กล่าวไปแล้ว ตัวอย่างที่ชัดเจนมากที่สุดก็คือฮิเดโยชิไม่ใช่หรืออย่างไรกัน?”

ภายหลังจากที่คุณฮิรายามะได้ออกมาให้ความเห็นในประเด็นดังกล่าวก็ได้มีผู้เข้าไปพูดคุย รวมถึงโต้แย้งมากมายซึ่งคุณฮิรายามะก็ได้ทำการตอบกลับในประเด็นต่าง ๆ โดยมีบางส่วนที่คุณเจฟฟรีย์ได้แปลมาให้อ่านกันดังต่อไปนี้

“ขอเสริมเล็กน้อยครับ บางคนยกตัวอย่างวิลเลียม อดัมส์ (William Adams) ที่รู้จักกันในอีกชื่อว่ามิอุระ อันจิน (Miura Anjin) แต่แล้วเมื่อใดกันที่วิลเลียม อดัมส์ ได้ใช้ชื่อว่ามิอุระ อันจิน? เขาไม่ได้ใช้ชื่อนี้ทันทีหลังจากที่โทคุกาวะ อิเอยาสึ (Tokugawa Ieyasu) รับตัวไป แต่เขาได้รับชื่อสกุลภายหลังจากแสดงความภักดีและความสำเร็จต่าง ๆ เป็นที่ประจักษ์ครับ มันไม่ได้เกิดขึ้นทันทีทันใดนะ ทุก ๆ คนรบกวนช่วยไปหาข้อมูลกันอย่างละเอียดด้วยครับ”

“รบกวนไปอ่านบันทึกประวัติศาสตร์ให้ดีกันนะครับ ในตอนที่โนบุนากะให้เบี้ยหวัดแก่เขานั้น เขายังสั่งด้วยว่า ‘คนผู้นี้จงให้ใช้ชื่อว่ายาสึเกะ และจงมอบฝักดาบพร้อมด้วยรอยบากตามพิธีการ และที่อยู่ส่วนตัว’ มันชัดเจนมากว่าขณะนั้นเขาไม่ได้ใช้ชื่อว่ายาสึเกะมาก่อน”

“มันถือเป็นอะไรที่ไม่ธรรมดาสำหรับชาวแอฟริกันที่จะได้รับชื่อ ‘ยาสึเกะ’ โดยตรงมาจากโนบุนากะ พร้อมด้วยสิทธิ์อื่น ๆ นั่นจึงอาจเป็นเหตุผลที่กิวอิจิ โอตะ (Gyuichi Ota) บันทึกเอาไว้ใน ‘ชินโจ โคคิ’ (Shincho Koki) และยังได้รับการกล่าวถึงใน ‘บันทึกอิเอตาดะ’ (Ietada Diary) ว่าเป็นสิ่งที่รับรู้กันทั่วไปในสมัยนั้น อย่างไรก็ตาม แม้ว่าสถานะของยาสึเกะอาจจะขึ้นไปได้สูงกว่าที่เป็น (การที่เขาอยู่กับโนบุนากะในเหตุการณ์ที่ฮอนโนจิ ถือเป็นหลักฐานชั้นดี) ผมเชื่อว่าเขาก็ไม่ได้ขึ้นไปถึงจุดที่จะได้รับชื่อสกุล แต่จะอย่างไรก็ตาม การที่กล่าวว่าเขาไม่ใช่ซามูไรเพราะว่าเขาปราศจากชื่อสกุลนั้นมันคิดง่ายเกินไป เขาได้รับฝักดาบพร้อมด้วยรอยบากตามพิธีการมา ซึ่งนั่นถือเป็นการปฏิบัติในฐานะซามูไร เพราะใน ‘โคจิรุยเอ็น’ (Kojiruien) ระบุเอาไว้ชัดเจนว่า ‘มีเพียงซามูไรเท่านั้นที่สามารถพกพาได้'”

“ยาสึเกะไม่ได้พูดบรรยายเอาไว้ในบันทึกประวัติศาสตร์ในฐานะของ ‘คนยกของ’ แต่มันระบุเอาไว้ว่า ‘เพราะเขาแข็งแรงยิ่งกว่าคนทั่วไป ในบางครั้งจึงช่วยแบกข้าวของของโนบุนากะ’ จุดสำคัญคือการที่บอกว่า ‘บางครั้ง’ ครับ ผมอยากให้คุณลองพิจารณาข้อเท็จจริงที่ว่ายาสึเกะได้รับดาบมาจากโนบุนากะด้วย แม้ว่าจะเป็นแค่ดาบสั้นก็ตาม โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการที่เขาเป็นบุคคลอันเป็นที่รู้จัก เพราะผู้ที่มีสถานะต่ำกว่าข้ารับใช้ในระดับกลางจะไม่ได้รับอนุญาตให้พกพาดาบครับ”

เรื่องราวของยาสึเกะ อาจจะยังเป็นข้อถกเถียงกันต่อไปและไม่รู้ว่าจะไปจบแบบไหน แต่อย่างน้อย ณ ตอนนี้ก็มีการเผยข้อมูลอีกด้านมาให้ได้รับรู้กันครับ

ที่มาของข้อมูล: https://x.com/mrjeffu/status/1814609906391200058?t=9j1MimYaGczc6zadSw6xIQ&s=19
ประวัติของฮิรายามะ ยู: https://local.ponycanyon.co.jp/hirayama_yu/